Antologia Polskiego Bluesa cz. 3 już we wrześniu w sprzedaży. To kolejne pięć płyt kompaktowych ze zjawiskiem określonym jako polski blues. Jedna z płyt będzie nosiła podtytuł Pogromcy gitary. Znamy już utwory, które trafią na ten krążek.

,,Janusz, graj bluesa!” – woła w utworze ,,Przyszedł do mnie blues” wokalista grupy Niebiesko-Czarni Wojciech Korda, a Janusz Popławski intonuje gitarową solówkę w pierwszym polskim utworze bluesowym skomponowanym do tekstu Bogdana Loebla. Ale już rok wcześniej, na płycie ,,Alarm!” z 1967 roku, N-C zamieścili wyrosłą z bluesa kompozycję ,,Pod naszym niebem”. Echa tej muzyki obecne były później w wielu piosenkach zespołu, zaś sam gitarzysta próbował m.in. przeszczepić na rodzimy grunt gitarowe brzmienia spod znaku Jimi’ego Hendrixa.

Lata później Janusz Popławski stał się autorem cyklu umuzykalniających audycji telewizyjnych ,,ABC Gitary" oraz własnych programów autorskich, wydawał także m.in. magazyny ,,Gitara i Bas + Bębny” i ,,Świat Gitary” oraz książki i podręczniki muzyczne popularyzujące przede wszystkim grę na gitarze.

Przed gitarowym bluesem drzwi na rockowe salony otworzył szeroko Tadeusz Nalepa, pierwszy w kraju gitarzysta-lider zespołu w pełnym tego słowa znaczeniu. Jego charakterystyczny, oszczędny styl gry, ukształtowany w duchu stylistyki takich mistrzów, jak Peter Green, czy Eric Clapton i naznaczony piętnem własnej muzycznej osobowości, stał się kanonem bluesowego grania nad Wisłą. W okresie Breakoutu przez ,,firmę” Nalepy – która w polskich realiach odegrała podobną rolę, jak w Anglii ,,szkoła” Johna Mayalla – przewinęli się tak utalentowani gitarzyści, jak Dariusz Kozakiewicz, którego porywające solówki są ozdobą kultowej płyty ,,Blues” (1971 r.), Winicjusz Chróst (płyta ,,Kamienie” – 1974 r.), czy w ostatnim składzie Breakoutu Jan Borysewicz, niestety, nie uwieczniony żadnym wspólnym nagraniem (w 2008 roku, w pierwszą rocznicę śmierci T. Nalepy, z jego inicjatywy powstała płyta ,,W hołdzie Tadeuszowi Nalepie”). Także w okresie solowej działalności Nalepy, w jego zespole bluesowych szlifów nabierali tacy mistrzowie rockowej gitary, jak Andrzej Nowak i Marek Raduli.

Na stylu gry ojca polskiego bluesa wychowały się całe rzesze instrumentalistów, niektórzy z nich, jak Waldemar Baranowski (After Blues), czy Piotr Lubera (Sagittarius, Nie-bo), kultywując stylistykę bliską pierwowzorowi.

Nowe horyzonty w dziedzinie gitarowego grania otworzyła swym debiutanckim albumem z 1974 roku grupa SBB. Styl gry młodziutkiego Antymosa Apostolisa łamał utarte schematy, a nieokiełznane dźwięki zapraszały do frapującej podróży w nieznane dotąd na naszym rynku muzyczne rejony.

Od wielu lat dorobek polskiej gitary bluesowej wzbogaca na Śląsku Leszek Winder, zarówno jako członek zespołu Krzak, jak i twórca własnych projektów. Jeden z nich, funkcjonujący pod szyldem Skibiński/Winder Super Session (po śmierci ,,Skiby” jako Winder Session), gromadził w latach 1983-1985 śmietankę polskich instrumentalistów spod znaku rocka i bluesa, w tym gitarzystów Andrzeja Nowaka i Andrzeja Urnego. Kiedy zaś Leszek Winder otrzymał propozycję nagrania swojej pierwszej płyty solowej ,,Blues Forever”, zaprosił do realizacji tego dzieła muzycznych przyjaciół, wśród których byli również gitarzyści Tadeusz Nalepa i Andrzej Nowak. A że – jeszcze jedno przypomnienie – w tym samym czasie w studiu Polskich Nagrań realizował swój debiutancki album zespół Dżem, w kilku nagraniach gościnnie pojawiła się gitara slide Windera.

Jeśli już pada hasło ,,Dżem” – na firmamencie tej zacnej grupy niemal ,,od zawsze” jaśnieją instrumentaliści w osobach Jerzego Styczyńskiego i Adama Otręby. To właśnie toczone przez nich na koncertach gitarowe dialogi, a niekiedy wręcz prawdziwe instrumentalne ,,pojedynki”, potrafią rozgrzać publiczność do białości.

Od ponad trzech dekad na przeciwległych krańcach Polski bluesowe granie na gitarze promują Jarosław Tioskow – lider białostockiej Kasy Chorych oraz Andrzej Malcherek – twórca szczecińskiego Free Blues Bandu. Pierwszy z wymienionych muzyków miał zawsze w swoim zespole utalentowanych gitarowych partnerów – najpierw w osobach Andrzeja Kotarskiego i Włodzimierza Dudka, a później reprezentującego młodsze pokolenie Grzegorza Kluczyńskiego. Z kolei Andrzej Malcherek konsekwentnie dowodzi, że ,,blues” to dla niego pojemne hasło, stąd m.in. koncerty ze Steve Morsem i Ianem Paice’m z Deep Purple, czy też ilustrujący ten zbiór utwór nagrany z prowadzonym równolegle trio Favour.

Pozostając jeszcze na chwilę przy geograficznej terminologii trzeba odnotować, że w połowie drogi pomiędzy Białymstokiem a Szczecinem pod wodzą gitarzysty Mieczysława Wróbla działa nieprzerwanie od 1976 roku gdańska grupa Mietek Blues Band. Trzy pełne dziesięciolecia estradowego żywota ma na koncie Easy Rider – zespół działający pod gitarowym przewodnictwem Andrzeja Wodzińskiego, rozmiłowanego w boogie mistrza techniki sidle, którego wirtuozerska gra brzmi równie rasowo podczas interpretacji bluesowych standardów, jak i przypadku własnych kompozycji.

Mariusz Szalbierz

Pogromcy gitary - utwory:

1. TADEUSZ NALEPA Rzeka dzieciństwa (T. Nalepa / B. Loebl) 5.12

Breakout: Tadeusz Nalepa – gitara, śpiew Jerzy Goleniewski – gitara basowa Józef Hajdasz – perkusja Nagranie z płyty ,,Karate” (Polskie Nagrania, 1972)

2. JANUSZ POPŁAWSKI Pod naszym niebem (W. Korda / P. Janczerski) 3.53

Niebiesko-Czarni: Wojciech Korda – śpiew, gitara rytmiczna Janusz Popławski – gitara Zbigniew Podgajny – fortepian Krzysztof Wiśniarowski – gitara basowa Tadeusz Głuchowski – perkusja Nagranie z płyty ,,Alarm!” (Polskie Nagrania, 1967)

3. ANDRZEJ URNY Man’s, Man’s World (J. Brown) 4.24

Roman ,,Pazur” Wojciechowski – śpiew Andrzej Urny – gitara Jerzy Kawalec – gitara basowa Krzysztof Głuch – pianino Kuba Majerczyk – perkusja Nagranie z płyty ,,Złote Przeboje lat 60-tych” Roman Wojciechowski & Czarne Komety z Południa (1993)

4. JAROSŁAW TIOSKOW Sobą bądź (M. Kisiel / B.Kozakiewicz-Kisiel) 4.01

Kasa Chorych: Jarosław Tioskow – gitara Włodek Dudek – gitara Jacek Kaczyński – gitara basowa Marek Kisiel – instr. klawiszowe Mirosław Wiechnik – perkusja Nagranie z płyty ,,Rythm & Puls” (Offmusic,2004)

5. JERZY STYCZYŃSKI ADAM OTRĘBA Ani dużo, ani mało (B. Otręba / M. Robaczewski) 6.51

Dżem: Maciej Balcar – śpiew Jerzy Styczyński – gitara Adam Otręba – gitara Beno Otręba – gitara basowa Janusz Borzucki – instr. klawiszowe Zbigniew Szczerbiński – perkusja Nagranie z płyty ,,Muza” (Dżem / Pomaton EMI, 2010)

6. ZBYSZEK NIEDZIELSKI PIOTR ZALESKI I Quit, Baby (Z. Niedzielski / Z. Niedzielski) 3.29

Zbyszek Niedzielski – gitara, śpiew Piotr Zaleski – gitara Jerzy Dana – gitara basowa Robert Szymański – perkusja Nagranie z kasety ,,For Real”, zrealizowane w październiku 1994 r. w Studiu P.J. w Łodzi

7. ANDRZEJ WODZIŃSKI Love To You (A. Wodziński / A. Wodziński) 2.21

Easy Rider: Andrzej Wodziński – gitara, śpiew Jacek Gazda – gitara basowa Jarosław Wodziński – perkusja Nagranie z płyty ,,Ridin’ Easy” (Polskie Nagrania, 1989; reedycja CD Muzant 2006)

8. GRZEGORZ KAPOŁKA Blues For Alan (G. Kapołka) 9.01

Grzegorz Kapołka – gitara Dariusz Ziółek – gitara basowa Grzegorz Poliszak – perkusja Nagranie z płyty ,,Blue Blues 3” (Box Music, 2008)

9. MIECZYSŁAW WRÓBEL Further On Up The Road (J.M. Veasey, D.D. Robey) 4.41

Mietek Blues Band: Mietek Wróbel – gitara Zbigniew ,,Olivier” Łaski – śpiew Tomasz Tabaka – gitara basowa Waldemar Wiśniewski – instr. klawiszowe Zbigniew Kraszewski – perkusja Nagranie z płyty ,,Tribute To The Blues” (Futurex Extra Music, 1996)

10. TADEUSZ POCIESZYŃSKI Bluesanka (T. Pocieszyński / T. Pocieszyński) 5.20

Monkey Business: Tadeusz Pocieszyński – gitara, śpiew Leszek Kowal – gitara basowa Janusz Blecharz – pianino Piotr Królik – perkusja Nagranie z płyty „Dancing Blues” (Agencja Artystyczna MOC.Aart, 2010)

11. MAURYCY MĘCZEKALSKI Thrill Is Gone (R. Hawkins) 5.03

Tortilla Flat: Maurycy Męczekalski – gitara Jacek "Woda" Stachurski – śpiew, harmonijka Piotr Banaszak – gitara basowa Leszek Gołębiowski – perkusja gościnnie: Mirosław Gałczyński – instrumenty klawiszowe Nagranie z płyty ,,Full of Blues” (CD Black Bottle Records, 1998)

12. WALDEMAR BARANOWSKI Kilka pytań (L. Piłat, W. Baranowski / L. Pietrowiak) 4.44

After Blues: Waldemar Baranowski – gitara Leszek Piłat – gitara basowa, śpiew gościnnie: Jacek Skrzypczak – saksofon Piotr Jaźwiński – perkusja Nagranie z płyty ,,Zobacz jak pięknie” (Fonografika, 2008)

13. SŁAWEK MAŁECKI Balanga (S. Małecki / S. Modrzejewski) 5.12

Zdrowa Woda: Marek Modrzejewski – śpiew, gitara Sławek Małecki – gitara, śpiew Sławek Jagas – gitara basowa Piotr F. Krajniak – harmonijka ustna Mariusz ,,Tarzan” Taranowski – perkusja Nagranie z płyty ,,Piwo” (MC Amazonka 1990; CD MTJ 2003)

14. ADAM KULISZ Jestem szalony (A. Kulisz / A. Kulisz) 3.32

Adam Kulisz – gitara, śpiew Mariusz Maksymowicz – kontrabas Michal Giercuszkiewicz – perkusja Nagranie z płyty ,,Bluesletter” (JAM, 2008)

15. LESZEK WINDER Kawie (J. Błędowski, L. Winder) 5.36

Błędowski-Winder Band: Jan Błędowski – skrzypce Leszek Winder – gitara Dariusz Ziółek – gitara basowa Arkadiusz Skolik – perkusja Nagranie z płyty ,,3. Numer” (Metal Mind Productions, 2005)

16. TADEUSZ NALEPA Święty Boże nie pomoże (T. Nalepa / T. Nalepa) 5.47

Tadeusz Nalepa – gitara, śpiew Free Blues Band: Andrzej Malcherek – gitara, syntezator gitarowy Agnieszka Malcherek – organy Hammonda Dariusz Kamiński – perkusja Mariusz Orzechowski – gitara basowa Nagranie z koncertu w Free Blues Club w Szczecinie, 18.01.2002 r.